L'article
singular plural
masculin le los
feminin la las
exemples: le chin, le bòt, le sap, l’alevo, l’ari;
los chins, los bòss, los saps, los alevos, los aris;
la mendia, la maison, la pòrta, la fenetra, l’erba, l’abelha;
las mendias, las maisons, las pòrtas, las fenetras, las erbas, las abelhas.
Quora una paraula comença per vocala l'article singular s'elida en l' (ex. l'aubre, l'erba).
Formacion dau plural
Le plural se forma normalament en bitent una -s a la paraula, sie que la sie feminina que masculina. La paraulas que finisson per -a au plural an donca -as que en val d'Ols se prononcia [è] a Chaumont e [aa] dins la restan part de valeda.
exemples: la flor > las flors; la maison > las maisons; la pòrta > las pòrtas;
l'aubre > los aubres ; le clochìer > los clochìers; le chin > los chins.
Lh'i a totun d'excepcions:
- lh > iaus (iòus) uelh > iaus, sorelh > soriaus (soyaus), finolh > finiaus, conilh > coniaus, telh > tiaus > tjaus;
- el > eus (eions) chatel > chateus, cotel > coteus, martel > marteus, beu > beus, usel > useus;
- al > aus chaval > chavaus, jal > jaus.
Preposicions compausaas
Las preposicions compausaas se formon avei (/amb/embé) l'union d'una preposicion simpla macque avei los articles de genre masculin.
DE: de + le > dau [do]; de + los > daus [do-doz]
A: a + le > au [o-ò]; a + los > aus [o-oz-ò-òz]
PER: per + le > pel; per + los > pels.
DE: de + le > dau [do]; de + los > daus [do-doz]
A: a + le > au [o-ò]; a + los > aus [o-oz-ò-òz]
PER: per + le > pel; per + los > pels.
